Kahve günümüzde en sık tüketilen içecektir. Kahvenin sağlık üzerine birçok etkisi vardır. Sağlık üzerine etkileri içeriğinde bulunan kafein bileşenleriyle ilişkilidir. Kafein, kahvenin ana aktif bileşenidir. Merkezi sinir sistemi üzerinde uyarıcı etkisi vardır. Kahve içmek fiziksel aktivitenizi artırır, inme riskini, kalp hastalıklarına yakalanma riskini, tip-2 diyabet riskini ve karaciğer-prostat-kolorektal kanser riskini %20 oranında azaltır. Ayrıca kahvenin yağ yakımına yardımcı olduğu araştırmalarda bulunmaktadır.

• Kahve, yağ yakımını artırmak için vücutta farklı mekanizmalarla etki edebilir:
• Metabolizmayı hızlandırma: Kafein, vücudun enerji harcamasını ve metabolizma hızını artırır. Böylece vücuttaki kalori yakımının artmasına ve yağ depolarının kullanılmasına katkı sağlar.
• Yağ oksidasyonunu artırma: Kafein, yağların hücrelerde depolanmadan oksitlenmesine yardımcı olur. Bu süreçte yağ asitleri vücudumuzda enerji için kullanılır ve yağların yakılmasına yardımcı olur.
• Egzersiz performansını artırma: Kafein, fiziksel performansı artırarak egzersiz sırasında daha fazla kalori yakılmasına yardımcı olur.

Kafeinin metabolizma üzerindeki etkileri, 1970’lerdeki egzersiz fizyolojisi çalışmalarında araştırılmıştır. Costill ve çalışma arkadaşları tarafından yapılan araştırmada, egzersiz antrenmanından önce tüketilen kafeinin hem performansı hem de yağ oksidasyonunu önemli oranda arttırdığı gösterilmiştir. Acheson ve arkadaşları kafeinin kısa vadede termojenik etkisi hakkında araştırma yapmışlardır. Yüksek dozda kafein (8 mg/kg) verildikten 3 saat içinde dinlenme metabolik hızını arttırdığını bununla birlikte yağ oksidasyonunu da önemli ölçüde arttırdığını gözlemlemişlerdir.

Kahve egzersiz öncesi tüketildiğinde yağ yakımına büyük ölçüde katkı sağlar. Kahvenin yağ yakıcı etkisi kişiden kişiye değişiklik gösterir. Bazı bireyler kafeine duyarlı olurken, bazı bireyler kafeinin etkisini fark etmeyebilir. Ancak, kafeinin yağ yakıcı etkisi sınırlıdır ve uzun vadeli kilo kaybı için tek başına yeterli değildir. Dengeli bir beslenme ve düzenli fiziksel aktivite ile kahvenin yağ yakıcı etkisi daha fazla ortaya çıkmaktadır. Böylece sürdürülebilir kilo kaybı sağlanmış olur.

Kahve tüketirken aşırıya kaçılmamalıdır. Fazla miktarda kafein tüketimi, uyku bozukluğuna, huzursuzluğa ve kalp çarpıntısına neden olabilir. Şekerli, sütlü ve kremalı kahveler kahvenin içerisinde bulunan kafein kalitesini düşürür ve yüksek kalori almanıza sebep olur. Bu kahveler yerine Espresso, Americano, Filtre kahve (sade) veya Türk kahvesi (sade) tüketebilirsiniz. Günlük 2-3 fincan kahve tüketimi önerilmektedir.

Kahveli Sağlıklı Fit Tarif

KAHVELİ ENERJİ TOPLARI: 

Malzemeler:

• 1 su bardağı yulaf ezmesi
• 1/2 su bardağı fındık veya badem (çiğ, dövülmüş)
• 1/4 su bardağı akçaağaç şurubu/bal
• 2 yemek kaşığı granül kahve veya çözünebilir kahve
• 1 yemek kaşığı kakao tozu (tercihen doğal, şeker eklenmemiş)
• Bir tutam tuz (isteğe bağlı)

Yapılışı:

• Bir kâsede yulaf ezmesini, dövülmüş fındık veya bademleri, granül kahveyi ve kakao tozunu iyice karıştırın. 
• Akçaağaç şurubunu/balı ve isteğe bağlı olarak tuz ekleyin.
• Tüm malzemeleri iyice yoğurun. Tüm malzemeler birbirine yapışına kadar yoğurmaya devam edin.
• Karışımdan küçük parçalar alıp avuç içinde yuvarlayarak küçük toplar oluşturun.

Hazırladığınız kahveli enerji toplarını bir tabağa yerleştirin ve buzdolabında yaklaşık 30 dakika kadar soğutun. Toplar sertleşip daha kolay yenilebilir hale gelecektir. Yulaf ezmesi, lif ve kompleks karbonhidratlardan zengin bir besindir. Fındık veya bademden sağlıklı yağlar ve protein alırız. Kakao tozu ise çikolata aroması sağlarken, granül kahve ise kahve tadı ve kafein içeriği ile katkı sağlar. Soğuyan enerji toplarının ara öğünlerde 3 adet olacak şekilde afiyetle tüketebilirsiniz.

KAYNAKÇA:

Jeukendrup, AE ve Randell, R. (2011). Yağ yakıcılar: yağ metabolizmasını artıran besin takviyeleri. Obezite incelemeleri , 12 (10), 841-851.

Papadopoulos, S. (1993). Coffee, caffeine and health: The real story. Nutrition & Food Science, 93(1), 28-33.